- Gebelik takibi,gebeliğin belirlenmesinden doğuma kadar geçen 40 haftalık süreçte anne adayının düzenli ve periyodik kontrollerinin yapılmasıdır.
- İlk 3 ayda gebelik takibinde;gebelik kesesinin ultrason ile görülmesi,boy kilo,özgeçmiş soygeçmiş sorgulaması,tahlillerin yapılması gibi değerlendirmeler yapılır.
- 11-14 haftaları arasında ultrason ile ense kalınlığı ölçümü, burun kemiği ölçümü ve ikili tarama testi yapılır.Bunlar en sık görülen kromozom anomalilerinin taraması için yapılır.Testte sorun varsa kanda bakılan NIPT test veya 16-20 haftada amniosentez(karından su alma) işlemi önerilir.
- 16-18 haftalarda yine kromozom anomalisi için üçlü tarama testi,eğer gerekli bir durum varsa amniosentez( karından su alma işlemi) veya NIPT test yapılır.
- 20.-24. Haftalarda detaylı ultrason incelemesi (fetal anomali taraması) deneyimli ellerde yapılır.Amacı bebekteki olabilecek iç ve dış fiziksel anomalileri tespit etmektir.
- 24-28. Haftalarda glukoz tolerans testi(şeker yüklemesi) yapılır.İki veya daha fazla değer yüksek çıkarsa gebelik şekeri kabul edilir ve endokrin uzmanı ve diyetisyen kontrolüyle şeker kontrol altına alınır.Gebelik şekeri bebekte sakatlık yapmaz ancak iri bebek,doğum sonrası akciğer sorunlarına bağlı solunum sıkıntısı, doğum komplikasyonlarına neden olabilir. O yüzden saptanıp kontrol altına alınması çok önemlidir.
Kan uyuşmazlığı olan gebelere 28. Haftada uyuşmazlık iğnesi yapılabilir.
- 32. Haftadan itibaren takipler 2 haftada bir yapılır.32. Haftada nst dediğimiz bebeğin anne karnındaki iyilik halini gösteren teste başlanır. Bu testte bebeğin iyilik halinin yanı sıra annenin rahminde erken doğuma nedenolacak kasılmaların olup olmadığına da bakılır..Bebeğin kilo,ammion sıvı miktarı gibi ölçümleri ultrasonla 2 haftada bir yapılır.
- 40. Haftada artık beklenen doğum vakti gelmiştir.Bebeklerin bir çoğu 38. Haftadan sonra gelişimini tamamlayıp doğar.Bazen 40. Hafta dolduğu halde doğmayabilir.Bu durumda bebeğin sağlığı dikkatli bir şekilde değerlendirilerek doğum şekline karar verilir.
GEBELİKTE BESLENME
Gebeliğin toplamında en fazla 9-12 kg alınması önerilir.Yeterli ve dengeli beslenme, uygun fiziksel aktivite ile bu mümkündür.
- İlk 3 ay bulantı ve kusmalar olabileceği için beslenmek zor olabilir.Anne adayı iyi beslenemese bile bebek annenin depolarından beslenebilir.Yine de günlük protein ve vitamin alımına olabildiğince dikkat edilmesi gerekir.
- İkinci 3 ay artan ihtiyacı karşılayabilmek için günlük ilave 300 kalori ek enerji almak gerekir.Özellikle 20. Hafta sonrası bebeğin hızlı büyümeye başladığı ve iştahın açıldığı dönemdir.
- Üçüncü 3 ay, bebeğin en hızlı büyüdüğü dönemdir.El ayaklarda şişme , kabızlık gibi şikayetler olabilir.Bebeğin büyüme ve gelişmesi, annenin aldığı besinlerin plasenta ile bebeğe taşınması sonucu olur.Dolayısıyla annenin beslenmesi bebeğin kilo alımına etki eder.
- Gebelik süresince;alkol tüketilmemeli,tatlandırıcı içeren ürünler tüketilmemeli,çiğ et balık tüketilmemeli,salata vb yeşillikler iyi yıkanmış olmalı,konserve besinler tercih edilmemeli,haftada bir kurubaklagil,2 kez balık,3 kez kırmızı et,1 kez de hindi tavuk tüketerek protein dengesi iyi kurulmalıdır.
GEBELİKTE EGZERSİZ
Gebeliğin ilk üç aylık döneminde düşük riski olabileceğinden hareketlere dikkat edilmelidir.Vücut ısısında artmaya neden olabilecek ağır ve uzun süreli egzersizlerden kaçınmak gerekir.
Hamileler için en çok önerilen sporlar yürüyüş,yüzme,bisiklet,pilates ve yoga hareketleridir. Özellikle yürüyüş en çok tercih edilen spor sporlar arasındadır.Gebelikte yüzme özellikle ilerleyen haftalarda yürüyüşe göre daha rahat yapılabilecek bir spordur.
Üç ayı doldurduktan sonra haftada 3-4 gün düzenli yürüyüş yapmak çok faydalıdır.Düşük riski ve kanama yoksa ilk 3 ayda da yürüyüşe başlanabilir.
Yorulduğunda egzersiz bırakılmalı,bitkin düşene kadar egzersiz yapılmamalıdır.